Mưa lất phất rơi trên con hẻm nhỏ ở Sài Gòn, nơi ánh đèn vàng từ những căn nhà lụp xụp hắt ra, hòa vào màn đêm ẩm ướt. Tôi đứng dưới mái hiên, tay cầm điếu thuốc chưa châm, mắt dõi theo dòng nước chảy tràn trên mặt đường. Đêm nay, lòng tôi nặng trĩu, như thể cơn mưa kia đang cố rửa trôi những vết thương chẳng thể lành. Tôi là Phong, ba mươi tuổi, một kỹ sư xây dựng với cuộc sống tạm gọi là ổn định. Nhưng với mẹ của Lan, người con gái tôi yêu, tôi chẳng khác gì một vết nhơ chỉ vì tôi là trẻ mồ côi, không gốc gác, không gia đình.
Lan và tôi quen nhau trong một buổi chiều mưa, tại một quán cà phê nhỏ ở quận 3. Cô là giáo viên mầm non, với nụ cười dịu dàng như nắng mai và ánh mắt luôn tràn đầy hy vọng. Chúng tôi yêu nhau giản dị, như cách những người trẻ tìm thấy nhau giữa dòng đời hối hả. Tôi chưa bao giờ giấu Lan về quá khứ của mình: lớn lên trong trại trẻ mồ côi, không biết cha mẹ là ai, chỉ có những mảnh ký ức rời rạc về một người đàn ông từng bế tôi khi còn bé. Lan không bận tâm. Cô nói: “Anh là anh của hiện tại, em không cần biết anh từ đâu đến, chỉ cần biết anh sẽ đi cùng em đến đâu.” Lời cô khiến tôi tin rằng, dù cuộc đời có khắc nghiệt, tôi vẫn có thể mơ về một mái ấm.
Nhưng mẹ Lan, bà Minh, là một người phụ nữ khác. Bà là chủ một tiệm vàng ở chợ Tân Định, sắc sảo, thực dụng, và luôn tự hào về gia thế “có gốc gác” của mình. Lần đầu tôi đến ra mắt, bà nhìn tôi từ đầu đến chân, ánh mắt lạnh lùng như dao. “Cậu không có gia đình, không biết bố mẹ là ai, làm sao tôi dám gả con gái cho cậu?” bà nói, giọng không giấu được sự khinh miệt. Lan cố bênh vực tôi, nhưng bà Minh chỉ càng gay gắt. “Con muốn lấy nó, thì đừng gọi tao là mẹ nữa!” bà tuyên bố trước mặt tôi. Tôi im lặng, không phải vì không có gì để nói, mà vì tôi biết, với bà, tôi chẳng có giá trị gì để biện minh.
Dù vậy, Lan vẫn kiên quyết ở bên tôi. Sau hai năm yêu nhau, chúng tôi quyết định đính hôn. Bà Minh, dù không đồng ý, cũng không thể ngăn cản khi Lan dọa sẽ bỏ nhà đi. Nhưng bà đặt điều kiện: “Nếu đã muốn cưới, thì phải có một người đại diện nhà trai. Không lẽ nhà trai chỉ có mỗi mình cậu, lủi thủi như ăn mày?” Lời bà như một nhát dao, nhưng tôi gật đầu. Tôi không muốn Lan phải khó xử thêm nữa.
Để chuẩn bị cho đám cưới, tôi tìm đến ông Tâm, một người đàn ông thu gom rác ở khu phố tôi ở. Ông Tâm khoảng sáu mươi tuổi, gầy gò, da sạm nắng, nhưng luôn nở nụ cười hiền hậu. Tôi thường thấy ông đẩy xe rác ngang qua nhà, thỉnh thoảng dừng lại trò chuyện với lũ trẻ con trong hẻm. Có lần, ông đưa tôi một chai nước mát khi thấy tôi làm việc dưới nắng, dù chính ông cũng đang mướt mồ hôi. Tôi không biết nhiều về ông, nhưng cảm giác thân thuộc từ ông khiến tôi nghĩ ông là lựa chọn phù hợp để đóng vai “bố nuôi” trong ngày cưới.
Tôi đến gặp ông Tâm vào một buổi chiều, khi ông đang nghỉ chân bên xe rác. “Cháu sắp cưới, nhưng không có gia đình. Cháu muốn nhờ bác làm bố nuôi, đứng ra đại diện nhà trai trong ngày cưới,” tôi nói, hơi ngượng. Ông nhìn tôi, đôi mắt nheo lại dưới vành nón lá sờn cũ. “Cậu tin tôi đến vậy sao, Phong?” ông hỏi, giọng trầm. Tôi gật đầu. “Bác là người tốt, cháu cảm nhận được.” Ông cười, vỗ vai tôi. “Được, tôi sẽ làm bố nuôi cậu. Coi như duyên số.”
Tôi thở phào, nghĩ rằng mọi chuyện đã ổn. Nhưng tôi không ngờ, duyên số mà ông Tâm nhắc đến lại là một cánh cửa dẫn tôi đến những bất ngờ không thể tưởng tượng.
Ngày cưới diễn ra tại một nhà hàng nhỏ ở quận 7. Không gian ấm cúng, với những dải lụa trắng và hoa hồng đỏ điểm xuyết. Lan mặc áo dài trắng, đẹp như một giấc mơ. Tôi đứng bên cô, cố giấu đi sự hồi hộp. Bà Minh ngồi ở bàn chính, ánh mắt vẫn lạnh lùng, nhưng bà không nói gì. Ông Tâm, trong bộ vest tôi thuê cho ông, trông lạ lẫm nhưng vẫn giữ được vẻ điềm tĩnh. Ông đứng bên tôi, đóng vai người cha, trao đổi với nhà gái theo đúng nghi thức.
Mọi thứ diễn ra suôn sẻ, cho đến khi phần trao quà cưới bắt đầu. Theo phong tục, đại diện nhà trai sẽ trao quà cho cô dâu, như một lời chúc phúc. Tôi đã chuẩn bị một cặp nhẫn vàng nhỏ, món quà giản dị nhưng chứa đựng tất cả tình yêu của tôi. Nhưng khi ông Tâm bước lên, cầm micro, không khí trong phòng bỗng chùng xuống. Mọi ánh mắt đổ dồn về phía ông, người đàn ông gầy gò với khuôn mặt khắc khổ.
“Thưa quan khách, thưa hai họ,” ông bắt đầu, giọng trầm nhưng rõ ràng. “Hôm nay, tôi không chỉ đến đây với tư cách bố nuôi của Phong. Tôi đến đây, để nói sự thật về cậu ấy, và về chính tôi.”
Tôi sững người, tim đập thình thịch. Lan nắm tay tôi, ánh mắt cô đầy lo lắng. Bà Minh cau mày, rõ ràng không hài lòng khi một người thu gom rác lại lên tiếng trong ngày cưới con gái bà. Nhưng ông Tâm không để ý. Ông lấy từ túi áo một phong bì dày, đặt lên bàn trước mặt mọi người.
“Phong không phải trẻ mồ côi không rõ gốc gác,” ông nói, giọng nghẹn lại. “Cậu ấy là con trai tôi. Ba mươi năm trước, tôi đã bỏ rơi mẹ cậu ấy khi bà mang thai. Tôi là một kẻ hèn nhát, không đủ can đảm đối mặt với trách nhiệm. Khi biết bà qua đời, tôi tìm đến trại trẻ mồ côi, nhưng không dám nhận lại cậu. Tôi chỉ đứng từ xa, nhìn cậu lớn lên, và tự hứa sẽ chuộc lại lỗi lầm của mình.”
Phòng cưới lặng ngắt. Tôi cảm thấy đầu óc quay cuồng, như thể mặt đất dưới chân đang sụp đổ. Ông Tâm, người tôi nghĩ chỉ là một người lạ tốt bụng, lại là cha đẻ của tôi? Tôi nhìn ông, cố tìm trong ký ức những mảnh ghép rời rạc. Hình ảnh một người đàn ông bế tôi, hát ru bên cánh cửa trại trẻ mồ côi, bỗng trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
Ông Tâm mở phong bì, lấy ra hai tờ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và một hộp gỗ nhỏ. “Đây là hai mảnh đất ở quận 2, và mười cây vàng,” ông nói, giọng run run. “Tôi làm lụng cả đời, không dám tiêu xài, chỉ để dành cho ngày hôm nay. Phong, đây là những gì cha muốn trao cho con, không phải để khoe khoang, mà để con biết rằng cha luôn yêu con, dù cha đã sai lầm.”
Quan khách xôn xao. Bà Minh, người luôn coi tôi là kẻ không ra gì, ngồi im, mặt tái đi. Lan ôm lấy tôi, nước mắt lăn dài trên má. Tôi không biết phải phản ứng thế nào. Niềm vui, nỗi đau, sự ngỡ ngàng – tất cả trộn lẫn trong tôi như một cơn bão. Tôi bước tới, ôm lấy ông Tâm. “Cha…” tôi thì thầm, lần đầu tiên trong đời gọi từ đó. Ông vỗ vai tôi, mắt đỏ hoe.
Sau đám cưới, tôi và Lan chuyển đến sống ở một căn nhà nhỏ mà ông Tâm đã âm thầm mua cho chúng tôi. Ông không sống cùng, nhưng thường ghé thăm, mang theo những câu chuyện về cuộc đời ông. Hóa ra, ông không chỉ là người thu gom rác. Nhiều năm trước, ông từng là một thợ kim hoàn lành nghề, nhưng vì một sai lầm trong kinh doanh, ông mất tất cả và chọn sống một cuộc đời giản dị, giấu đi quá khứ của mình. Những mảnh đất và vàng ông trao cho tôi là kết quả của bao năm làm việc không ngừng nghỉ, với hy vọng một ngày có thể bù đắp cho tôi.
Bà Minh, sau ngày cưới, đã thay đổi. Bà đến gặp tôi, xin lỗi vì những lời nói cay nghiệt trước đây. “Tôi đã sai khi đánh giá cậu,” bà nói, giọng nhỏ nhẹ. “Tôi chỉ muốn tốt cho con gái, nhưng tôi quên rằng tình yêu mới là điều quan trọng nhất.” Tôi không giận bà. Tôi hiểu, định kiến là thứ không dễ vượt qua, nhưng sự chân thành có thể làm tan chảy những rào cản cứng nhắc nhất.
Một buổi tối, tôi và Lan ngồi trên ban công, nhìn ánh đèn vàng từ con hẻm nhỏ. Cô tựa đầu vào vai tôi, giọng thì thầm: “Anh biết không, em chưa bao giờ nghĩ quá khứ của anh là điều gì xấu hổ. Với em, anh là cả thế giới.” Tôi mỉm cười, nắm tay cô thật chặt. Dưới ánh đèn vàng, tôi cảm nhận được hơi ấm của gia đình – thứ mà tôi từng nghĩ mình sẽ không bao giờ có.
Cuộc sống, hóa ra, luôn có những khúc quanh bất ngờ. Có những vết thương tưởng chừng không thể lành, nhưng tình yêu và sự thật, như ánh đèn vàng trong đêm, luôn tìm cách tỏa sáng, dẫn lối chúng ta về với nhau.